Niet alleen in de VS is er voor queer mensen storm op komst

door: sportingact

Door: Linda Duits en Barnaby Savage

Niet alleen in de VS is er voor queer mensen storm op komst, ook in Nederland draait de wind, constateren Linda Duits en Barnaby Savage. Zij schrijven dat het tijd is om op de cohesie van de lhbtqia+-gemeenschap te focussen.

Ineens gaat het hard. Lang gold Amerika als voorloper op het gebied van emancipatie, nu doemt het op als dystopisch voorland waarin minderheden hun bestaan niet zeker zijn. De ontwikkelingen in de VS zijn beangstigend voor lhbtqia+ personen wereldwijd. De zorgen zijn terecht: er is onweer op komst, ook in Amsterdam. Maar dat is niet de eerste keer in de geschiedenis, en onze historie biedt hoop.

Trump heeft diversiteit tot vijand verklaard en verordend dat er maar twee geslachten zijn. Lopende overheidsprogramma’s zijn stopgezet en termen als non-binair verboden. Websites met informatie over gender en hiv zijn verwijderd, andere worden orwelliaans herschreven. Het woord transgender is niet langer te vinden op de website van het Stonewall National Monument.

In Nederland lijkt het misschien nog rustig, maar ook hier is het tij gekeerd. Drie van de vier coalitiepartijen weigerden het Regenboogakkoord te ondertekenen. De PVV is zelfs uitgesproken anti-trans. Vanaf 2026 krijgen organisaties als het COC geen subsidie meer om te lobbyen. Ondertussen daalt de lhbtqia+-acceptatie en blijft geweld grotendeels onbestraft. We kunnen afwachten en angstig kijken naar het naderend onheil, of we treffen maatregelen om het noodweer samen zo goed mogelijk te doorstaan.

Dat begint met solidariteit met trans personen. Zij zijn de kanaries in de kolenmijn voor de gehele gemeenschap. Alle seinen staan op rood. We moeten naast hen staan, en waar mogelijk vóór hen. Help elkaar om veilig te blijven, op straat en in taxi’s. Dit is ook het moment om papierwerk in orde te maken, dus om je paspoort te wijzigen – of te trouwen.

Het verleden is ons wapen. We zijn eerder onderdrukt en opgejaagd, in sodomievervolgingen en met wetten als Artikel 248bis, maar we zijn nooit verdwenen. Door de geschiedenis heen hebben we elkaar opgezocht, risico’s genomen en ruimtes gecreëerd om plezier met en aan elkaar te beleven. Het is belangrijk om die geschiedenis te kennen, en ook te zien waar die afwijkt van de Amerikaanse. De nadruk is sterk komen te liggen op identiteit, maar historisch gezien gaat queer-zijn vooral over praktijken.

Meer dan ooit is het nu belangrijk om de verhalen daarover te blijven vertellen, via kunst, theater, media – opdat ze niet uitgegumd kunnen worden. Die verhalen gaan bijvoorbeeld over cruisen langs de baan en urinoirs, over de legendarische pot Bet van Beeren en haar café ’t Mandje, en over hoe op Hartjesdag gender op de kop werd gezet.

De lokale geschiedenis is tastbaar bij het Homomonument, een gedenkteken voor alle slachtoffers van geweld tegen de lhbtqia+-gemeenschap. Drie roze driehoeken vormen samen een nog grotere driehoek. Het is een plek die ons eraan herinnert dat queer aanwezigheid en samenzijn keer op keer bevochten zijn. Een plek die voortgekomen is uit verzet en die inspiratie biedt. Wij denken daar bijvoorbeeld aan de heldenmoed van de openlijk homoseksuele kunstenaar en schrijver Willem Arondéus, die in 1943 het bevolkingsregister aan de Plantage Middenlaan opblies.

Van oudere homo’s kunnen we leren hoe je elkaar herkent als we ondergronds moeten. Zij bedachten honderden codes om voorkeuren en fetisjen aan elkaar te communiceren. Van oude lesbo’s uit de tweede feministische golf kunnen we leren hoe je netwerken bouwt en mensen mobiliseert. De activisten van de hiv/aidsepidemie weten hoe je buddysystemen opzet en voor elkaar zorgt als de overheid tekortschiet.

Activisme gaat dus over meer dan zichtbaarheid. ‘Proud zijn’ was de afgelopen decennia een manier om acceptatie onder hetero’s te vergroten, met normalisering als belangrijkste doel. Maar de politieke wind is gedraaid en dat vraagt om een andere agenda. De focus moet nu liggen op gemeenschap: elkaar vinden en er voor elkaar zijn. We kunnen het ons dus niet langer veroorloven om onderling op elkaar te bitchen. Dat betekent minder klagen over muscle gays of ‘woke gedoe’. We zitten allemaal in hetzelfde schuitje.

We hebben niet alleen elkaar hard nodig, maar ook onze allies, onze bondgenoten. Het is nu belangrijker dat ze er zijn dan dat ze een foutje maken. Als je zelf niet lhbtqia+ bent, wees dan zo’n bondgenoot. Grijp ieder moment aan om je voor mensenrechten uit te spreken. Als dat kan, doneer geld of tijd. Steun juridische fondsen en organisaties die rechtszaken voeren tegen discriminerend beleid. Verzet je tegen inperkingen op het demonstratierecht en de mogelijkheden om de staat aan te klagen.

Tot slot, lieve regenbooggemeenschap: blijf schitteren. Zoek het licht op waar het kan en schijn in de duisternis waar niet. Queer plezier is een daad van verzet. Plezier is hoe we elkaar vinden. In onze seksuele contacten, bij onze sportclubs, op onze dansvloeren, bij onze dragperformances, in Saarein, Prik of De Trut. Plezier vormt ook een onuitputtelijke bron van energie, en die hebben we hard nodig. Want die storm gaat komen. We moeten het Amerikaanse voorbeeld serieus nemen en de dijken rond de gemeenschap versterken nu het nog kan.

[Bron: parool.nl]